Rijden met de caravan

Zelfs een beginnende caravan eigenaar zal geen moeite hebben met rechtuit rijden. Maar parkeren, bochten maken, inhalen en andere manoeuvres dat is toch andere koek. Daarom heeft de ANWB twee rijcursussen ontwikkeld voor caravaneigenaars. Hieronder wat tips.

TIP! Download hier een zeer uitgebreide versie van onderstaande informatie die dieper ingaat op de inhoud en die meer technische zaken toelicht.

Beladen van de caravan en auto
De afstand middelpunt trekhaakkogel tot wegdek, (kogelhoogte) moet gelijk zijn met de afstand middelpunt koppeling tot wegdek, daarbij uitgaande dat de auto en de caravan recht staan.

Kogeldruk
De druk van de caravankoppeling op de kogel van de trekhaak (kogeldruk) is van belang voor het weggedrag van de auto-caravancombinatie.
Omgerekend naar de lengte van de caravan (zonder dissel) kun je globaal aanhouden:
Lengte caravan / Kogeldruk:

• 3,00 tot 3,50 m 40 tot 50 kg
• 3,50 tot 4,00 m 50 tot 60 kg
• 4,00 m en langer 60 tot 70 kg

Voor vouw- en bagagewagens kun je het beste een kogeldruk van 30 tot 35 kg aanhouden.

Te lage kogeldruk
Een te lage kogeldruk is gevaarlijk omdat de caravan dan niet genoeg binding met de auto heeft.

Te hoge kogeldruk
Een te hoge kogeldruk is te belastend voor de vering van de auto, de trekhaak en de bevestigingspunten.

De wet en kogeldruk
In de wet staat beschreven dat:

• De kogeldruk altijd neerwaarts gericht moet zijn;
• De kogeldruk minimaal 1% van de maximaal toelaatbare massa van de caravan moet zijn;
• De kogeldruk maximaal 10% van de maximaal toegestane massa van de caravan mag bedragen;
• De kogeldruk niet hoger mag zijn dan vermeld op trekhaak of aanvullingsblad.

Stickers met kogeldruk
Op caravans uit Duitsland zit soms een sticker met daarop een (Duitse) aanbeveling: ‘Zul. Sttzlast max. 75 kg, Mindeslast 4% der Anhngelast, mehr als 25 kg nicht nötig’. Vanzelfsprekend is zijn er tegen de eerste aanbeveling geen bezwaren, de tweede zal in de meeste gevallen aan de lage kant zijn, de derde is kritiek laag.

Bagage verdelen
Het gros van de caravans heeft zonder belading een acceptabele kogeldruk (25 tot 35 kg). Zeker als de kogeldruk onbeladen nog lager is, moet je daar bewust rekening mee houden als je voor het eerst huiswaarts gaat met de caravan.

De vering van de auto
Het veersysteem van elke auto is afgesteld op een gemiddelde belading, Dit houdt in dat het veercomfort en de wegligging zowel met enkel de bestuurder als met vier personen en volle belading aanvaardbaar is.

Stuggere vering
Enkele autofabrikanten bieden, tegen een redelijke prijs, stuggere achterveren. Een deugdelijke oplossing voor wie vaak met zware belading rijdt. Het veercomfort tijdens onbeladen rijden wordt wel eniger mate nadelig beïnvloed. (Schroef)Hulpveren
Hulpveren zijn vrij eenvoudig, worden aan je bestaande veersysteem toegevoegd en zodoende heel betaalbaar. Het gaat om geavanceerd werkende schroef­veren, met andere woorden, naarmate de belasting toeneemt zijn ze moeilijker in te drukken.

Schokdempers met progressief werkende schroefveren Hierbij is de schokdemper gecombineerd met een progressief gewonden veer. gewoonlijk wordt de auto hier iets stugger door.

Schokdempers met luchtkamers
Bij systemen met een luchtkamer kun je bij een tankstation met een bandenpomp via een nippel de druk van de luchtkamer verhogen, zodat de schokdemper gaat functioneren als luchtdrukveer en de achterkant van de auto omhoog komt.

Veerbollen
Een goedkopere en eenvoudige oplossing is het gebruik van de rubber bollen of balgen die tussen de veren worden geklemd. Nadat ze in de juiste positie zijn bevestigd, kunnen ze op de gewenste druk worden gebracht.

Automatische niveauregeling
Vaak is dit een vanuit de fabriek te bestellen accessoire bij auto’s uit de hogere prijsklasse. Veelal is de werking gebaseerd op bijzondere schokbrekers die bij forsere be­las­ting of na de nodige ‘beweging’ vanzelf druk opbouwen.

Spiegels
Caravanspiegels (hulpspiegels) zijn verplicht als het gezichtsveld van de binnenspiegel en de linker buitenspiegel is belemmerd. Ze moeten het zicht mogelijk maken links en rechts van de caravan.

Soorten spiegels
Voor een groot deel wordt de keuze voor caravan-spiegels bepaald door de vorm van de auto en de behendigheid van de bestuurder.
Behalve de wettelijke eisen moet een spiegel uit oogpunt van bruikbaarheid dus ook zijn:

• een duidelijke weergave van de ruimte ;
• schokvrije weergave en zonder trillingen;
• goed zichtbaar voor medeweggebuikers;
• eenvoudige montage en demontage;
• eenvoudig instelbaar;
• de ingestelde stand vergrendelen;
• klein en eenvoudig op te bergen;
• bestand tegen roest

Rijtechniek

Wegrijden
Realiseer je altijd dat de auto-caravancombinatie breder is dan alleen een personenauto. Dat een auto met caravan erachter minder snel op gang komt is logisch. Enkele zaken die je goed in de gaten moet houden worden hieronder beschreven. Deze kun je het best oefenen op een leeg parkeerterrein of in een rustige straat.

Bochten maken
Je je moet goed realiseren dat de caravan een iets groter boog maakt dan de auto en snijdt de bocht een beetje af.

Inhalen
Wees ervan overtuigd dat je auto voldoende vermogen heeft voor de inhaalactie. Bij het inhalen is het van groot belang dat het snelheids­verschil tussen je eigen combinatie en het voertuig dat je wilt gaan inhalen zo groot mogelijk is. Neem voldoende aanloop. Dat klinkt gek maar het is beter enige ruimte te laten tussen de voorligger en je eigen auto.

Parkeren
Bij parkeren dient u te behalve de lengte van je combinatie is ook extra er ruimte nodig om de combinatie recht te zetten. De benodigde ruimte bedraagt ongeveer anderhalf keer de lengte van de combinatie.

Achteruit een bocht maken
Plaats de combinatie niet te dicht bij de kant van de weg of de stoep. Rijd vervolgens rustig achteruit en begin met tegensturen als de as van de caravan ongeveer bij het begin van de bocht is. Als de caravan in de juiste hoek staat dan kun je, met de auto, door met de bocht mee te sturen en de caravan gaan volgen. Eenmaal de bocht voorbij moet je weer de auto en caravan in één lijn zien te krijgen.

Recht achteruit rijden

• laat iemand aanwijzingen laten geven indien mogelijk;
• rij langzaam;
• voer steeds kleine correcties uit.

Rij-instructie
Diverse instanties (o.a. de ANWB, en de Nederlandse caravanclub) organiseren cursussen waar je je kunt bekwamen in het rijden met een caravan.

Afremmen en paniekstop
Wanneer de remmen van uw caravan goed zijn afgesteld, zal bijna meteen als de auto remt de caravan zelf ook beginnen te remmen en rustig tot stilstand komen. Als de caravan geen eigen reminstallatie heeft krijgen de remmen van de trekauto het extra zwaar te verduren en dient de rijstijl hierop aangepast te worden.

Gepasseerd worden
Het is een zeer vreemde ervaring als je voor het eerst, rijdend met de caravan op de autosnelweg, door een bus of vrachtwagen wordt ingehaald: het is net alsof aan de achterzijde van de caravan getrokken wordt.

Slingeren en Deinen
Iedereen die met een caravan heeft gereist heeft wel eens meegemaakt dat de combinatie wil gaan slingeren. Dit is wordt meestal veroorzaakt door ongelijk wegdek, vrachtwagens of door te snel rijden. Een inhalende vrachtwagen, stuurveranderingen en zijwind veroorzaken horizontale krachten op de trekkogel en een ongelijk wegdek oefent verticale krachten uit op de trekkogel.

Het onder controle krijgen van een slingerende combinatie De enige manier om een slingerende caravan tot de orde te roepen is krachtig afremmen. Probeer door stevig af remmen de zaak weer in de hand te krijgen maar maak er geen paniekstop van, vooral niet als er ander verkeer in de buurt is.

Tijdens een storm rijden
Bij zwaar weer kun je het best niet de weg op gaan. Moet je toch de weg op of word je onderweg overvallen door harde wind, dan verwachten we op grond van onderzoek dat met een combinatie van een moderne wagen met een moderne en niet te grote, correct beladen caravan niet zal omwaaien tot ongeveer windkracht 8 tot 8,5.

Plaats van het reservewiel Net achter de as is meestal de beste positie voor het opbergen van het reservewiel. Is deze namelijk te ver naar achteren gemonteerd, dan kan bij het rijden over verkeersdrempels of bij het op- en afrijden van veerponten, problemen geven.

Een wiel verwisselen bij pech Laat uw caravan aangekoppeld bij het wisselen van een wiel, zo staat de caravan stabieler dan afgekoppeld. Zorg voor een schaarkrik met genoeg hefvermogen (1000 kg). Draai de wielmoeren of wielbouten los en plaats de krik zo dicht mogelijk bij het wiel onder de as (niet het chassis!) van de caravan en krik deze op (u kunt de uitdraaisteunen gebuiken om de caravan te stabiliseren en het van de krik schieten te voorkomen). Draai de wielmoeren of wielbouten verder los en verwijder het wiel. U kunt nu het reservewiel plaatsen, de bouten of moeren aandraaien en de caravan laten zakken. Controleer nu weer of de bouten/moeren goed vast zitten en indien nodig vaster aandraaien.

Het laten repareren van een kapotte band
Vaak wordt een lekke band in een te laat stadium ontdekt. Repareren is dan vaak geen optie. Is de band nog schijnbaar onbeschadigd, dan is een inspectie van de binnenkant noodzakelijk alvorens deze te repareren.

Kriksteun veilig gebruiken
Bij veel caravans is de vloer plaatselijk versterkt zodat een kriksteun met bijbehorende krik zonder gevaar te gebruiken is. Dit is bij oudere caravans meestal niet het geval omdat daar geen sprake is van een verstevigde vloer.

Rijden in de bergen met je caravan
Wanneer je voldoende rijervaring en zelfvertrouwen, hebt dan is het leuk maar als je altijd met het angstzweet in je handen rijdt, begin er dan niet aan.

Met een volle belading de helling op
Realiseer je goed welke hellingshoek de auto kan nemen en hoe zwaar beladen de auto daarbij mag zijn voordat je met een volbeladen auto en zware caravan erachter, de bergen intrekt. In het instructieboekje van de meeste auto’s is dat terug te vinden.

Welke versnelling te nemen?
Het beste bij het bergopwaarts rijden is het om het motortoerental zoveel mogelijk op of boven het toerental te houden waarbij het grootste koppel wordt geleverd.

Verlies van vermogen
Elke motor die normaal lucht aanzuigt heeft ermee te maken. Op grote hoogte wordt de lucht ijler. Mensen komen zuurstof te kort, dat geldt ook voor de motor in uw auto. De cilindervulling is minder waardoor er minder zuurstof en minder brandstof in de cilinders komt. Turbomotoren hebben hier minder last van omdat hier de lucht onder een kleine overdruk in de cilinders geblazen wordt.

De berg af rijden
Bergafwaarts rijden is de beste manier om de motor te koelen. Schakel naar een versnelling waarbij op de motor kan worden geremd. Hierdoor worden de remmen van de auto minder belast. Rem in elk geval nooit door constant het rempedaal in te drukken. Hierdoor kan zijn dat deze te warm worden.

Slingerbedwinges en stabilisatoren
Een slingerbedwinger verminderd horizontale bewegingen en een stabilisator zorgt ervoor dat behalve de horizontale, ook de verticale bewegingen zoals het doordeinen worden beperkt.

Dakspoiler
Wanneer een spoiler op de juiste plaats (welke zeer moeilijk te bepalen is) op het dak staat, kan hij inderdaad een lagere luchtweerstand opleveren. Echter doordat de stroomlijn van moderne caravans aanzienlijk is verbeterd, is de belangstelling voor dakspoilers afgenomen.

Diversen
Gesloten alu-rolgordijen aan de achterzijde van de caravan tijdens de rit kunnen heel hinderlijk en verblindend zijn voor achterliggers. Hetzelfde geldt ook voor tegenliggers door de rolgordijen aan de voorzijde. Laat daarom de bewuste rolgordijnen, vanwege de veiligheid, open.